„Radość katastrof”, Giuseppe Ungaretti
Sto lat temu, w rok po zakończeniu pierwszej światowej jatki, trzydziestojednoletni Ungaretti opublikował tom wierszy pod paradoksalnym tytułem „Radość katastrof” („Allegria di naufragi”). Ocalały z okopów Wielkiej Wojny żołnierz włoskiej armii, z urodzenia aleksandryjczyk, z wyboru imigrant w ojczyźnie swoich rodziców, nie był wówczas debiutantem – w 1916 roku opublikował w mikroskopijnym nakładzie „Pogrzebany port” („Il porto sepolto”), zbiór rewelacyjnych poetyckich kadrów z trwającej wojny. Ale to „Radość”, w której skład wszedł także niemal w całości „Pogrzebany port”, była jego dojrzałym, oryginalnym manifestem poetyckim i miała stanąć wśród najważniejszych dokonań poezji XX wieku. W stulecie wydania „Radości”, w niemal pięćdziesiąt lat od śmierci poety ukazuje się nakładem wydawnictwa Lokator pierwszy całościowy przekład tego dzieła na język polski. (Grzegorz Franaczak )